بهترین اسباب بازی برای کودکان چیست؟

یادش به خیر! دوران کودکی ما، به بازی با چند اسباب بازی محدود گذشت. عروسکی بود و اجاق گازی که با آن خاله‌بازی می‌کردیم. توپی بود که دو لایه می‌شد و گل کوچک وسط کوچه! گاهی هم دوچرخه‌ای بود که نوبتی سواری می‌شدیم و کلی بازی می‌کردیم. آن روزها زمانی بود که نهایت وقت‌گذرانی جلوی رسانه‌های اجتماعی محدود بود به خونه مادربزرگه و فوتبالیست‌ها. یک ساعت صبح، یک ساعت هم بعد از ظهر کارتون پخش می‌شد. ما یاد گرفتیم با اسباب بازی‌هایمان مادر شویم، پدر شویم، پزشک و معلم شویم و… . ما با بازی و اسباب بازی و هم بازی، نقش‌های اجتماعی و آینده‌مان را تمرین کردیم و خوش گذراندیم.

تا کنون فکر کرده‌اید برای کودکان امروزی چقدر فرصت این بازی و تمرین‌ها مهیاست؟ کودکی که از وقتی چشم باز می‌کند شبکه‌ای به او تعلق دارد که مدام برنامه‌های جذاب برایش پخش می‌کند. وقتی بزرگ‌تر می‌شود دیگر کارتون برایش جذاب نیست، باید انیمیشن‌های جذاب‌تر ببیند. بزرگ‌تر که می‌شود تبلت و موبایل دست می‌گیرد و بازی می‌کند و … همین طور می‌رود تا روزی که به سن جوانی می‌رسد. او هیچ نقشی را تمرین نکرده، کودکی‌اش را لمس نکرده و تازه می‌شود شروع ماجرا و دغدغه برای والدین! پس بهتر است از هم اکنون که فرزندان کوچکی داریم به فکر آیندۀ آن‌ها باشیم.

نقش اسباب بازی در زندگی کودک

اسباب بازی همراه همیشگی کودکان و حتی نوزادان از بدو تولد است. انواع جغجغه، اسباب بازی‌های نرم و پولیشی و بی خطر از انواع اسباب بازی دوران نوزادی و خردسالی هستند. هر اسباب بازی نقش بزرگی در زندگی کودک بازی می‌کند. اسباب بازی می‌تواند کودک را شادتر و فعال‌تر کند. این وسیله جالب، نقش بزرگی در تربیت و رشد کودک بازی می‌کند. اغلب والدین سعی می‌کنند از اسباب بازی برای باهوش‌تر شدن و فعال‌تر شدن مغز کودک استفاده کنند. از همین رو، فروشگاه‌های وسایل بازی فکری به وجود آمدند که اسباب بازی‌هایی دارند که برای رشد فکری کودکان مفید است.

اسباب بازی، می‌تواند تأثیر زیادی بر روح و روان کودک داشته باشد. کودک از طریق اسباب بازی، احساس، توجه، تمرکز، خیال پردازی و… را می‌آموزد. کودک دوست دارد چیزی را بردارد، چیزی را پرت کند، چیزی را لمس کند، چیزی را مزه کند و… . اسباب بازی که برای کودک نوپا تهیه می‌شود باید ویژگی‌هایی داشته باشد. مثلاً اسباب بازی برای کودک خطر نداشته باشد. اما این ویژگی تنها به اسباب بازی‌های دوران خردسالی محدود نمی‌شود. بلکه در سنین بالاتر هم باید به اسباب بازی‌ها و مزایا و معایب آن‌ها توجه کرد. به‌عنوان نمونه ممکن است یک نوع خاص اسباب بازی، فرهنگ خاصی را به کودک القا کند که مناسب فرهنگ و عرف ما نیست. پس دقت برای خرید اسباب بازی نکته‌ای است که می‌تواند نقش اسباب بازی را پررنگ‌تر کند.

ویژگی‌های اسباب بازی و بازی‌های مناسب کودکان

برای انتخاب بازی مناسب کودکان باید دقت کرد حداقل چند مورد از جنبه های زیر در یک بازی رعایت شود:

مشارکت والدین در بازی: حضور والدین هنگام بازی کودکان و مشارکت در بازی می‌تواند فرصت جدیدی برای کسب تجارب بیشتر و خلق لحظات جذاب‌تر را فراهم کند. فقط این حضور نباید از سر زور و اجبار یا حس تکلیف باشد. حضوری که با شور و شوق از طرف والدین همراه باشد، زیباتر است. اگر قصد دارید کودکتان را برای دوچرخه سواری به پارک ببرید شما هم دوچرخه خود را بردارید و با او مسابقه دهید. این مسابقه و لحظات شیرینش هیچ گاه از یاد کودک نخواهد رفت.

بچه شدن والدین هنگام بازی: بچه‌ها دوست دارند گاهی در بازی نقش والد را برای والدینشان بازی کنند. در بازی می‌توانید کودک شوید و فرزند شما نقش پدر یا مادرتان را بازی کند. در این بازی می‌توانید به سادگی اشتباهات تربیتی خود را کشف کنید.

فعال بودن و تحرک داشتن: بازی‌هایی را برای کودک انتخاب کنید که فعال و پر تحرک باشد. این موضوع هم برای سلامت جسم و روح شما مفید است و هم برای سلامت جسم و روح فرزندتان.

بدون ترس و بی‌دغدغه بودن بازی: بازی  در صورتی می‌تواند موجب سلامت جسم و روح فرزندتان شود که هیچ دغدغه و ترسی نداشته باشد. هنگام خرید اسباب بازی دقت کنید که بازی خیلی پیچیده و گران نباشد که فرزند شما ترس از خرابی آن داشته باشد.

بازی انتخابی باشد نه تحمیلی: به فرزندتان اجازۀ انتخاب بازی را دهید. بچه‌ها بازی را دوست دارند که خودشان انتخاب کرده‌اند نه اینکه بازی به آن‌ها تحمیل شود.

تنوع داشتن بازی: از بازی‌های متنوع غافل نشوید. کودکان هم، از اینکه مدام پای موبایل، تبلت و بازی‌های رایانه‌ای بنشینند، خسته می‌شوند. برای ایجاد این تنوع، می‌توانید بازی‌هایی نظیر استفاده از دوچرخه کودک، موتور شارژی و ماشین شارژی در فضای باز تجربه کنید.

واقعی و طبیعی بودن بازی: شما هر چقدر هم برای فرزندتان ماشین و موتور اسباب بازی بخرید او تنها می‌تواند با دستش آن‌ها را روی زمین بکشاند و حس واقعی نسبت به آن ندارد. اما اگر موتور یا ماشین شارژی که حس طبیعی و واقعی دارد برای او بخرید او بسیار بیشتر از بازی استقبال خواهد کرد.

زمینه ساز خلاقیت کودک: بازی‌هایی که تنها با فشار یک دکمه کار می‌کنند نمی‌توانند زمینه ساز خلاقیت و رشد استعداد کودک باشند. دقت کنید وسیله‌ای را انتخاب کنید که خلاقیت را در کودک پرورش دهد.

قابلیت همکاری داشتن با دیگران: بازی یکی از بهترین فرصت‌های آموزش همکاری با دیگران و ایجاد شرایط بازی گروهی است. اگر نوع بازی به گونه‌ای باشد که کودک بتواند با دیگر همسالانش مشترک بازی کند، شرایط ایدئالی است.

نتیجه‌بخش بودن بازی: برخی بازی‌ها، تنها تکرار خسته کننده‌ای است که هیچ نتیجه‌ای ندارد؛ اما به‌عنوان مثال، اگر شما با کودک خود مسابقه دوچرخه سواری بگذارید و در پایان برنده بازی انتخاب شود، بازی نتیجه‌بخش و مفید بوده است.

در معرض دید بودن بازی: کودکان دوست دارند هنگام بازی در معرض دید بزرگ‌ترها باشند. سعی کنید حتی اگر مشغولیت کاری دارید هرازگاهی به فرزند خود با یک کلام، نگاه یا نوازش کوچک، توجه کنید.

بیرونی و درونی بودن بازی: هر اندازه که بچه‌ها در درون خانه مشغول بازی باشند باز هم جای بازی در بیرون و فضای آزاد را برای بچه‌ها نمی‌گیرد. بازی‌هایی که در بیرون بازی می‌شود، نشاط بیشتری را برای کودک به همراه دارد. به‌علاوه بازی کردن بچه‌ها در بیرون از محیط خانه، می‌تواند به اجتماعی‌تر شدن فرزندان کمک کند. در صورتی که بچه‌ها بخواهند مدام در منزل و تنها بازی کنند می‌تواند به گوشه‌گیری و خجالتی شدن آن‌ها بیانجامد.

در ادامه، بر اساس معیار ذکر شده بیرونی و درونی بودن بازی، طبقه بندی جدیدی از انواع اسباب بازی را شرح می‌دهیم.

بهتر است بخوانید: کامل ترین راهنمای خرید دوچرخه کودک

انواع اسباب بازی

اسباب بازی‌ها انواع متفاوتی دارند. معمولاً وسایل بازی را بر اساس دخترانه یا پسرانه بودن تقسیم می‌کنند. اما برخی روانشناسان حوزۀ کودک، بر این عقیده‌اند که باید از این جنسیت گرایی برای وسایل بازی پرهیز کرد. از این رو هم می‌توان برای دختران ماشین و برای پسران عروسک خرید. ما در این مقاله قصد داریم طبقه بندی جدیدی از اسباب بازی‌ها را ارائه دهیم و سپس بررسی کنیم که کدام اسباب بازی‌ها ویژگی‌های مناسب را دارا هستند. با ما همراه باشید.

اسباب بازی‌هایی که در درون منزل استفاده می‌شود

این اسباب بازی‌ها، شامل تمام اسباب بازی‌های فکری یا غیر فکری می‌شود که معمولاً در منزل قابل استفاده است. به‌عنوان مثال انواع عروسک، ماشین، بازی‌های فکری، حتی تاب و سرسره‌های کوچک می‌تواند شامل این گروه باشد. این قبیل اسباب بازی، شاید قابلیت استفاده در خارج از منزل را هم داشته باشند، اما بیشتر برای داخل منزل ساخته شده‌اند.

در حقیقت، این‌ها وسایلی هستند که قرار است کمبود بیرون نرفتن و بازی نکردن با دیگر کودکان در فضای باز را جبران کنند. مزیت مهم این اسباب بازی‌ها این است که کودک را برای بازی در منزل نگه می‌دارد و در شرایط کنونی جامعه و اپیدمی کرونا، او را از بیماری‌ها حفظ می‌کند. این وسایل بازی معایبی هم دارند. کودک به دلیل زندگی در فضای آپارتمانی، پس از مدتی از بازی با این اسباب بازی‌ها خسته می‌شود و طلب اسباب بازی‌های جدیدتری می‌کند. بدین ترتیب اتاق و ویترین کودک پر می‌شود از انواع پازل و عروسک و ماشین که تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. کودک در انبوه وسایل بازی کوچک و بزرگ سردرگم می‌شود و پس از مدتی هیچ کدام را دوست ندارد.

اسباب بازی‌هایی که در بیرون از منزل استفاده می‌شود

برخی اسباب بازی‌ها، مخصوص استفاده در بیرون از منزل هستند. این اسباب بازی‌ها می‌توانند در محیط‌های امن داخل پارک‌ها و حتی در پارکینگ منازل استفاده شوند. انواع موتور شارژی، ماشین شارژی و دوچرخه از این قبیل اسباب بازی‌ها هستند. استفاده از این اسباب بازی‌ها مزایای زیادی دارد که در ادامه به بیان این مزایا برای کودک شما می‌پردازیم.

تحرک بیشتر: به کمک این اسباب بازی‌ها کودک شما فرصت تحرک بیشتری پیدا می‌کند. در ایام قرنطینۀ بیماری کرونا او در خانه با بازی‌های موبایلی سرگرم بود. هم اکنون او می‌تواند با استفاده از این اسباب بازی‌ها تحرک بدنی بیشتری داشته باشد. این موضوع می‌تواند علاوه بر سلامت جسمی کودک، سلامت روحی او را هم تضمین کند.

ایجاد فرصت بیشتر برای با هم بودن: استفاده از موتور و ماشین شارژی و دوچرخه فرصتی را ایجاد می‌کند که کودک به همراه بزرگ‌ترهای خود بازی کند. در منزل معمولاً فرصت کمتری برای بازی با والدین پیش می‌آید. با استفاده از چنین اسباب بازی‌هایی فرصت بیشتری برای با هم بودن ایجاد می‌شود.

توجه به دیگران و استفاده مشترک از وسایل بازی: به دلیل بزرگ بودن و گران بودن اسباب بازی‌هایی نظیر موتور شارژی، ماشین شارژی و دوچرخه، کودک می‌آموزد که این وسایل را به صورت مشترک با خواهر یا برادرش استفاده کند. این فرصت به کودک کمک می‌کند بداند همه چیز انحصاراً متعلق به او نیست و دیگران هم حق و حقوقی دارند.

هنگامی که برای بازی با این چنین اسباب بازی‌هایی با کودک به خارج از منزل می‌روید می‌توانید برخی قوانین ساده راهنمایی و رانندگی را به او بیاموزید. از تابلوهای ساده مانند عبور کودکان، بن‌بست و… استفاده کنید و برخی نکات ساده را به کودک بیاموزید. این تجربه‌ها علاوه بر یادگیری، باعث تقویت اعتماد به نفس در کودک می‌شود.

تقویت هوش فضایی در کودک: هنگامی که کودک سوار دوچرخه یا موتور شارژی می‌شود، هوش فضایی در او تقویت می‌شود. او با این وسایل می‌تواند موضوعاتی مانند جهت، مسیر و هدف را بهتر درک کند و با مسائلی نظیر سرعت، حرکت و شتاب هم آشنا ‌شود.

استفاده از فضای باز: اسباب بازی‌هایی نظیر دوچرخه و موتور شارژی کمک می‌کند کودک شما به هر ترتیبی از پای بازی موبایلی برخیزد و از منزل خارج شود. خرید دوچرخه یا موتور شارژی باعث می‌شود کودک شما از اکسیژن بیشتر و فضای باز استفاده کند. به‌علاوه استفاده از فضای باز باعث می‌شود کودک از نور خورشید و آفتاب بیشتر استفاده کند و استخوان‌هایش محکم‌تر شود.

تقویت استفاده هم‌زمان از دو نیمکره مغز: کودکی که می‌آموزد با دوچرخه یا موتور شارژی بازی کند، می‌تواند از دو نیمکره مغزش بیشتر و هم‌زمان استفاده کند. او باید در یک لحظه تصمیم بگیرد دور بزند، به راست یا چپ برود. این موضوع باعث بهبود مهارت‌های حرکتی کودک می‌شود و باعث می‌شود بتواند در ورزش‌های مختلف موفق‌تر از دیگر همسالانش عمل کند. هم‌چنین کودک می‌تواند حفظ تعادل را از طریق بازی با دوچرخه و موتور شارژی تمرین کند. طی این تمرینات، عضلات وی تقویت و مهارت‌های ذهنی او هم افزایش می‌یابد.

بهبود عملکرد قلب و ریه کودک: در حین بازی با دوچرخه و موتور و ماشین شارژی، ضربان قلب کودک افزایش و این باعث تقویت ماهیچه‌های قلب کودک می‌شود. با تنفس هوای سالم، حجم ریۀ او افزایش و سیستم ایمنی‌اش تقویت می‌شود.

سلامت روحی: استفاده از نور آفتاب و دیدن سبزه می‌تواند سلامت روحی و روانی کودک شما را تضمین کند. او با خارج شدن از فضای کوچک منزل با ورود داده‌های جدید به مغزش، حال روحی‌اش بهتر می‌شود. این کودک بهتر از دیگر همسالانش می‌تواند در دروس مدرسه خود موفق عمل کند. او محدود به بازی با موبایل و تبلت و رایانه نیست و این خود بزرگ‌ترین و البته مهم‌ترین مزایای این‌گونه اسباب بازی‌ها است.

شاید دوست داشته باشید: پرفروش ترین مدل های ماشین شارژی در آیبایک!

سخن آخر

با توجه به موارد ذکر شده در این مقاله، دانستیم که بازی‌هایی که در بیرون از منزل و فضای باز انجام می‌شود در سلامت جسم و روح کودک تأثیر بسزایی دارد. با خرید دوچرخه، موتور شارژی و ماشین شارژی، به‌عنوان اسباب بازی‌های مخصوص بازی در بیرون از منزل، شادی و نشاط و سلامت جسمانی را به کودک خود هدیه دهید.